12+/Mezun Felsefe A Test 6

Ağaçtan düşen bir dal parçasının suda yüzdüğünü gören insan, ağaç dallarından sal yapmış ve ırmağın karşı kıyısına geçmek, balık avına çıkmak için yaptığı bu salı kullanmıştır.

Bu parçaya dayanarak teknik bilgiyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Felsefede önermelerin, yargıların deney ve gözlem yoluyla doğrulanması söz konusu olmadığından gerekçe ve dayanak gösterilmesi yoluna gidilir.

Bu parçada aşağıdaki kavramlardan hangisi açıklanmaktadır?

Felsefe, bilimden farklı olarak ideal alanın varlıklarıyla da ilgilendiğinden, bunların gerçeklikle uygunluğunu test edemez. Bu nedenle felsefe, yargıları mantıksal açıdan inceler; bir felsefi sistemin kendi içinde çelişkisiz olması onun doğruluk ölçütüdür.

Bu parçada açıklanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

“Doğru, gerçeklerin insan diliyle işlenmesi, yorumlanması veya belirtilmesidir. İnsandan ayrı, insana bağlı olmadan bir doğrudan söz etmek mümkün değil.”

Buna göre doğruluk için aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Tarih öncesi dönemler, insanların doğayla mücadelesinde kullandıkları malzemeye ve bunların işleniş biçimine göre isim almıştır. Örneğin yontma taş devrinde taşlar ve kemikler yontularak av aletleri yapılmış, cilalı taş devrinde taştan daha sert ve kesici aletler yapılarak avlanma ve diğer işlerde kullanılmıştır. Maden devrinde ise insanlar madenleri işlemeyi öğrenmiştir. Bakır, gümüş ve altından eşyalar, silahlar, av aletleri yaparak hayatlarını oldukça kolaylaştırmışlardır.

Buna göre tarih öncesi dönemlerin ayırt edilmesinde aşağıdaki bilgi türlerinden hangisi etkili olmuştur?

“Bir mühendis sadece nehrin bir yakasından diğerine geçişi mümkün kılmak amacıyla bir köprü inşa ederse, bu köprü yalnızca bir araçtır ve mühendiste sadece bir teknisyendir. Ama eğer mühendisin amacı nehirden geçmek değil, köprünün kendisi ise, yani o andan itibaren kenarlarıyla, hareketi ve yükselişiyle, ışık ve gölgeler arasında suyun yansıttığı kemerleriyle, mevcudiyeti ve ömrüyle varlığını sürdüren o gerçeklikse, o zaman onu inşa eden bir sanatçıdır.”

Buna göre teknik bilgiyi sanat bilgisinden ayıran fark aşağıdakilerden hangisidir?

Aslında hem dini bilgi hem de felsefi bilgi evreni, doğayı ve insanı sorun edinmektedir. Ancak felsefenin rasyonel, şüpheci ve eleştirel tutumuna karşılık din düşünsel etkinliğe ve bilgi üretimine ancak belirli bir inanç dairesi içerisinde izin veren bir sistemdir. Din sunduğu bilgilerde kuşkuya, eleştiriye, sorgulamaya yer vermediği gibi imkan da tanımaz. O, mutlak, değişmez ve tek gerçeklik olarak kendini sunar.

Buna göre dini bilginin felsefi bilgiden farkı aşağıdakilerden hangisidir?

Bir bilimsel kavram, teorem ya da yasa tek tek örnekler üzerinden gerçekleştirilse bile, söz konusu kavram, teorem ya da yasayla tanımlanan bütün objeler için geçerlidir.

Bu parçada bilimsel bilginin hangi özelliği üzerinde durulmuştur?

“Bilimsel bilginin nesnesi somut, olgusal olandır. Ancak bilimsel bilgi bu somut nesnesini deneysel koşullar içine yerleştirir. Deneysel koşullar altında incelenen bu tek bir örnek artık aynı deneysel koşullar içinde kendi türünün yani kendisiyle özdeş tüm somutların temsilcisi olur.”

Bu parçaya göre bilimsel bilginin evrensel olmasını sağlayan etmen aşağıdakilerden hangisidir?

“Van Gogh’un tablosu Saint Remy’nin zeytin Ağaçları’nı seyrettiğimde davranışım, önümde gerçek zeytin ağaçları tarlasını gördüğümde gösterdiğim davranıştan farklıdır. Gerçek zeytin ağaçları beni zeytinleri toplamaya veya belki de altlarında bir öğleden sonra uykusuna davet eder. Gerçek zeytin ağaçları tarlası, arzularım, ihtiyaçlarım için basit bir araç olarak benim önümde bulunur. Oysa Van Gogh’un Zeytin Ağaçları tablosunun önünde duran benim.”

Bu parçadan hareketle sanat bilgisi ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılır?

Nasıl ki bir hastalık belirtisinde bir mühendise değil de doktora gidiliyorsa, herhangi bir alanla ilgili problemin çözümünde ise çoğunluğa mı başvurmalı yoksa o alanın uzmanına mı danışılmalı?

Bu parçada aşağıda verilen doğruluk ölçütlerinden hangisi eleştirilmektedir?

Doğruluk bir değerdir; öznenin gerçeklik hakkında ileri sürdüğü yargının yanlış ya da doğru olmasıdır. Gerçeklik ise zamanda ve fizik dünyada yer kaplama durumudur.

Buna göre, gerçeklik ve doğruluk kavramları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?