12+/Mezun Felsefe A Test 21

Meslek etiği, bütün mesleklerin iyi ve doğruya yönlendirilmesi konusunda ilkeler koyan, meslek üyelerinin kişisel arzuları doğrultusunda hareket etmelerini önlemeye çalışan, mesleki idealleri geliştiren ve ilkesiz üyeleri meslekten dışlayan ilkeler dizgesi olarak tanımlanmaktadır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi meslek etiğine uygun hareket eden birinin davranış şekli olamaz?

Demiourgos, bir amaca göre hareket eden güçtür. O, iyidir. İyiliğinden dünyayı yaratmıştır; idealara bakarak dünyayı oluşturmuştur. Onun için dünya en yetkin, en iyi dünyadır. Böylece Demiourgos iyi ideası ile aynı şey olmaktadır.

Buna göre “Demiourgos” felsefenin hangi disiplinine konu olabilir?

Hobbes’a göre insan, doğası gereği bencil bir varlıktır ve tüm eylemlerinin temelinde ben sevgisi vardır. İnsanın yaşamdaki amacı kendini korumak ve kendi çıkarlarını gerçekleştirmektir. Bunun için başkalarının çıkarlarını görmezden gelerek yalnızca kendi iyiliği ve mutluluğu için davranır.

Hobbes’un görüşünden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Bergson’a göre bize hem doğruyu hem de iyiyi gösterecek olan kendi içimizdeki sestir. Çünkü bizim dışımızda, bizden bağımsız bir doğru ya da iyi yoktur. Yani bir insana yardım edip etmeyeceğimize dair bilgiyi bize ancak kendi içimizdeki ses verebilir.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Sokrates göre felsefi bilgi, tüm yaşamı sorgulayan ve yaşamı bütünlüğünde anlamaya çalışan zihinsel bir etkinliktir. Ancak böylesi bir zihinsel etkinlik insanı gerçek anlamda erdemli kılar. Çünkü yalnızca felsefi düşünüş bize gerçek anlamda sorgulanmış ve temellendirilmiş rasyonel amaçlar sunar. İşte ancak bu anlamıyla bilgi kişiyi erdemli kılabilir.

Bu parçada Sokrates insanın erdem sahibi olmasında aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamıştır?

Kant’a göre insan, bir yanıyla doğal zorunluluğa bağlı bir varlıkken diğer yanıyla da ahlaki bir varlıktır. İnsanın ahlaki bir varlık olmasının temelinde ise sorumluluk duygusu ve vicdanla, iyi, kötü arasında bir seçim yapabileceğinin bilgisi bulunmaktadır. Yani ahlaki alanda insan iradi bir varlıktır.

Buna göre Kant için insanın ahlaki bir varlık olabilmesinin temelinde aşağıdaki kavramlardan hangisi vardır?

Protagoras’a göre “insan her şeyin ölçüsüdür.” Buradaki insan bireysel insandır ve bu bireysel insanın algıları doğru ve yanlışın belirleyicisi olmaktadır. Bireysel algıları temele alan Protagoras için ahlaki alanda da bir görelilik söz konusu olmaktadır.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Yaratılmış her varlığı sevmek gerektiğini söyleyen Anadolu bilgeleri için insanı sevmek iyi, sevmemek kötüdür. İyilik yapmak hoşgörülü olmak , insanı sevmek Tanrı’ya giden yoldaki en önemli değerlerdir. İnsanı sevmek tanrıyı sevmektir.

Verilen görüşü aşağıdaki sözlerden hangisi en doğru şekilde ifade eder?

Mevlana’ya göre, iyiyle kötü ayrılmaz bir bütündür. Her iyinin içinde bir kötü; her kötünün içinde bir iyi vardır. İyiliği ve kötülüğü bünyesinde barındıran insanoğlu da zaaflarına yenik düşerse kötülük yapabilir. İyilikse yalnızca bilgiyle temellendirildiğinde açığa çıkar.

Mevlana’nın bu öğretisine göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

“Ahlak yasasının temelinde Tanrı’ya duyulan aşk vardır. İnsanın Tanrı’yı bilme yolu aşktır. İnsan yaratılmış bir varlıktır ve yaratılmış her varlığın Tanrı adına birbirini sevmesi gerekir.”

Bu parça, aşağıdaki görüşlerden hangisini yansıtmaktadır?

Geleneksel ahlak felsefesi “iyi”, “doğru”, “ödev” gibi kavramların ne anlama geldiğini ve ahlaki yargıları kendine konu edinir. Oysa günümüzde özellikle teknoloji alanında hızlı bir değişim yaşanmaktadır. Yaşanan bu değişim yalnız bizim hayatımızda değil, doğa ve gelecek nesiller üzerinde de çeşitli tahribatlara yol açmaktadır. Bu nedenle günümüz etiği sadece teorik tartışmalar yapmakla kalmayıp insanın ve doğanın karşı karşıya kaldığı sorunlara çözüm üretmeye de çalışmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonucu olarak gösterilebilir?

• Hayvanlara sadece bizim beslenmemiz için et üreten makinelermiş gibi davranmak haklı gösterilebilir mi?

• Yürüyebiliyorsak, bisiklet sürebiliyorsak ya da toplu taşıma araçlarını kullanabiliyorsak, gezegenimizi ısıtan sera gazlarını salan arabaları kullanmalı mıyız?

• Hastanın kendi isteği dışında tedavi edilmesi doğru mudur?

Bu sorular üzerine tartışan ve bir cevap bulmaya çalışan alan aşağıdakilerden hangisidir?