12+/Mezun Felsefe A Test 20

Sokrates tüm ahlaki erdemlerin bilgi formlarının olduğuna inanıyordu; şöyle ki, adaletin ne olduğunu bildiğimizde, bundan çıkan sonuç adil olabilme durumumuzdur.

Buna göre Sokrates’in etik görüşü ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Protagoras, “İnsan her şeyin ölçüsüdür.” sözüyle insanı doğruluğun ölçüsü kabul etmiştir.

Bilgi konusunda Protagoras’ın insanı ölçü olarak almasının ahlak felsefesindeki sonucu aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Aristoteles’e göre, cesaret; korkaklık ile gereksiz,düşüncesiz atılganlık arasında; cömertlik ise; müsriflik ile cimrilik arasında davranabilmektir.

Buna göre, erdemli olmak aşağıdaki ölçütlerden hangisine bağlıdır?

Spinoza’ya göre özgür bir ruh kararlarını akıl yoluyla alır. Ahlaksal yaşam aklın tutkulara karşı savaşıdır. İnsanı özgür olmayıştan özgürlüğe yükseltme olanağı ancak ahlaksal yaşamda bulunur. Tutkular insanı köle yapar, insan düşünme halindeyken özgürdür.

Bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

H. Bergson’a göre ahlaki eylemin belirleyicisi aşağıdakilerden hangisidir?

Alışveriş yapıyoruz ve para üstümüz fazla çıkıyor. Bunu söylemeye ve fazla parayı geri vermeye karar veriyoruz. Çünkü böyle davranmamıza sebep olan şey karşımızdakinin bu durumu fark edip de bize herkesin içinde söyleme ihtimali.

Böyle düşünen bir kişinin eylemi Kant’a göre neden ahlaki değildir?

Teknolojik gelişmeler hayatımızı kolaylaştırırken insan ve doğa yaşamını tehdit eden sonuçları da beraberinde getirmektedir. Örneğin, enerji üretmek için yapılan nükleer santrallerin doğaya ciddi zarar vermesi ya da genetiği değiştirilmiş sebze ve meyvelerin sağlığımızı bozarak bizi hasta etmesi gibi pek çok sorunla karşı karşıya kalabiliriz.

Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisini desteklemektedir?

Hayvanlara sadece bizim yiyeceğimiz olarak yetiştirilen makinelermiş gibi davranmak haklı gösterilebilir mi? Yürüyebiliyorsak, bisiklet kullanabiliyorsak ya da toplu taşıma araçlarını kullanabiliyorsak, gezegenimizi ısıtan sera gazlarını salan özel arabalarımızı kullanmalı mıyız? Hastanın kendi isteği dışında tedavi edilmesi doğru mudur?

Bu sorular üzerine tartışan ve bir cevap bulmaya çalışan alan aşağıdakilerden hangisidir?

Mevlana’ya göre, iyiyle kötü ayrılmaz bir bütündür. Her iyinin içinde bir kötü; her kötünün içinde bir iyi vardır. İyiliği ve kötülüğü bünyesinde barındıran insanoğlu da zaaflarına yenik düşerse kötülük yapabilir. İyilikse yalnızca bilgiyle temellendirildiğinde açığa çıkar.

Mevlana’nın bu öğretisine göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

20. yy’da etik, “iyi”, “doğru”, “ödev” gibi kavramların ne anlama geldiğinin gösterilmesi ve “neden yalan söylememem gerekir?”, “niçin ahlaklı olmalıyım?” türünden soruların temellendirilmesiyle yetinirken günümüzde özellikle teknoloji alanında yaşanan hızlı değişim, sadece doğada değil, bizim yaşamımızda ve gelecek nesiller üzerinde de çeşitli tahribatlara yol açmaktadır. Bu nedenle günümüz etiği sadece teorik tartışmalar yapmakla kalmayıp insanın ve doğanın karşı karşıya kaldığı sorunlarla ilgili çözüm üretmek üzerine de çalışmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonucu olarak gösterilebilir?

Ahlakın kural ve ilkelerinin günlük yaşamımızda karşılaştığımız ve yaşamımızı doğrudan etkileyen sorunlara uygulanması ile ortaya çıkan alan uygulamalı etik olarak adlandırılmaktadır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi uygulamalı etik alanına doğrudan girmez?

Yaratılmış her varlığı sevmek gerektiğini söyleyen Anadolu bilgeleri için insanı sevmek iyi, sevmemek kötüdür. İyilik yapmak, hoşgörülü olmak, Tanrı’ya giden yolda en önemli değerlerdir. İnsanı sevmek Tanrı’yı sevmektir.

Anadolu bilgelerine ait olan bu görüşler aşağıdaki sözlerden hangisiyle en doğru şekilde ifade edilmiştir?