12+/Mezun Felsefe A Test 11

Varlık felsefesi, varlığı konu edinir. Varlık kavramı evrende var olan her şeyin ortak adıdır. Varlık kavramının tanımlarına bakarak insan zihninden bağımsız, dış dünyada olduğunu söylemek gerekir. “Şu ev, şu ağaç, şu şehir” insan bilincinden bağımsız olarak vardır. Aynı zamanda varlık, insan bilincinde zihne bağımlı olarak da bulunabilmektedir. Örneğin pi sayısı, geometrik şekiller ve sayılar zihnin varlıklarıdır. Birinciler gerçek varlıklardır. Zaman ve mekana bağlıdır; değişir, gelişir, yok olur. İkinciler ise bir ağacın yok olması gibi yok olmaz, değişmez, sabit kalır. Zaman ve mekan dışıdır.

Buna göre “genel varlık” ı konu edinen felsefe disiplini aşağıdakilerden hangisidir?

Öğrenci: “Hocam, tarihte yapılan ilk felsefe, varlık felsefesi olduğuna göre ders kitabımızda neden ilk önce epistemoloji ünitesi var? Ontoloji ünitesi olması gerekmez miydi?” diye sorar.

Öğretmen: “Evet tarihi gerçeklikleri dikkate alacak olursak, ilk ünitenin varlık felsefesi olması gerekirdi. Doğru, filozoflar ilk önce varlık felsefesi yapmışlardır. Ancak size sorarım: Nesnelerin varlığından söz etmek için önce bilgisini ortaya koymak gerekmez mi?” der.

Bu diyalogda öğretmen, öğrencinin hangi düşüncesine soru ile cevap vermiştir?

Ben, Aristoteles gibi taşların niçin düştüğünü değil nasıl düştüğünü merak ediyorum.

Galileo’nun bu düşüncesine göre, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Önce felsefe vardı. Felsefeden, önce değişmezliğin sembolü matematik ayrıldı. Sonra fizik, kimya, biyoloji, derken en son sosyoloji ayrılmıştır. Bilimlerin tek tek felsefeden ayrılmasına karşın, felsefenin varlığa bakış açısı hiç değişmemiştir.

Buna göre felsefenin varlığa bakış açısı aşağıdakilerden hangisidir?

Felsefe de bilim de varolan hakkında doğru bilgiye ulaşmaya çalışır. Fakat felsefe varolanı bir bütün olarak ele alırken bilim parçalara bölerek inceler.

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz?

Bilim ve felsefe varlığın farklı yönlerini ele alır. Felsefe hem real hem de ideal varlığı nesne edinirken bilim ise sadece zamanda ve mekanda varolanla ilgilenir.

Verilen açıklama bilimin hangi özelliğini vurgulamaktadır?

Göz doktoruna gidip midemizle ilgili bir rahatsızlığımızı soramayız. Aynı şekilde bir tarihçiye matematiği, fizik- çiye coğrafyayı soramayız ama bir filozofa her konuda fikrini sorabilirsiniz.

Parçaya göre filozofların, bilim insanlarından farkı aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Felsefe tarihinde önce Platon’da gördüğümüz idealar ve ideaların gölgesi ayırımını, Aristotales’te metafizikfizik ayırımı şeklinde görmekteyiz. Bu görüş 18.yy da da Kant’ta; noumen-fenomen şeklinde yapılmıştır. Bu ayırımlar günümüze değin tartışıla gelmiştir.

Parçaya göre, bu ayırımların tartışıldığı felsefe disiplini aşağıdakilerden hangisidir?

Gerek bilimin gerek felsefenin çözemediği birçok problem vardır. Bunlar ne çözülebilmiş ne de reddedilebilmiştir. Örneğin varlık nedir? Varlığın ilk nedenleri nedir? Varolan kaç tarzdadır? gibi sorular…

Parçada açıklanan felsefe disiplini aşağıdakilerden hangisidir?

Antikçağ boyunca, pek çok filozof tamamen realist bir tavırla, öncelikle zihinden bağımsız bir gerçekliğin olduğunu düşünmüşlerdir, ancak bundan sonra varlığın bilgisinin ne şekilde elde edilebileceğini veya gerçekliğe nasıl etki edilebileceğini araştırmaya başlamışlardır.

Parçaya göre sırasıyla felsefenin hangi disiplinlerinin ortaya çıktığı söylenebilir?

Bir felsefe öğretmeni, derse başlamadan önce kürsüde bulunan sandalyeyi eline alıp öğrencilere, “Bu sandalyenin var olduğunu kim kanıtlayacak?” diye sorar. Bunun üzerine öğrencilerden biri öğretmenine şöyle bir soru yöneltir: Hangi sandalyenin?

Bu parçaya göre felsefenin, varlığa bakış açısı aşağıdakilerden hangisidir?

Aristotales’e göre; felsefe “Varlık nedir?” sorusu ile başlamıştır. Buna göre “ilk felsefe” aşağıdakilerden hangisidir?