12+/Mezun Dil ve Anlatım A Test 21

Yaşar Kemal’in çevresinde esen, sanki kişiliğinin ve bedeninin ayrılmaz parçası olan, gittiği her yere, girdiği her mekâna, sanki onunla doğmuş gibi farkında olmadan taşıdığı bir rüzgâr vardı. İster yabancı ister bizden, ister köylü ister kentli, ister kadın ister erkek, herkesi etkisi altına alan bir rüzgârdı bu. Unutulmaz roman kahramanlarından “Yel Veli” gibi sürekli koşarak ölümden kaçmak istediği için oluşmuyordu bu rüzgâr. Koca gövdesiyle onu da yanındakileri de bazen lodos gibi sersemletiyor, bazen ferahlatıyor, bazen şiddetlenip çevresinde ne varsa önüne katıp sürüklüyordu.

Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Tarih dendiğinde ülkemizde neredeyse akan sular durur ama bilimin gerektirdiği “neden, nasıl, ne zaman” sorularının sorulmasına pek rastlanmaz. Hemen her öğrenci, padişahların soy kütüğünü bilir ancak Anadolu beyliklerinden görücü gönderilerek alınan bey kızı gelinleri, onların çeyiz olarak Osmanlıya verdiği toprakları ve bunun Osmanlının oluşumunda çok önemli olduğunu kimse bilmez.

Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Hollywood’da farklı ırktan insanların hikâyelerini anlatan filmlerde protestolara rağmen hâlâ beyaz oyuncular rol almaya devam ediyor. Ünlü masal kahramanı Peter Pan’ın hikâyesini anlatan “Pan” filmi, bu ayın başlarında ABD’de gösterime girdi. Kızılderili bir kahramanın beyaz oyuncu Rooney Mara tarafından oynanması büyük tepki aldı. İnternet’te dolaşan bir imza kampanyasında toplanan yüz bine yakın imzacı “Farklı renklerden insanları oynaması için beyaz aktörlere rol vermeye son verin!” çağrısı yaptı. Tepkiler sadece “Pan” filmine yönelik de değildi. Cameron Crowe’nin romantik komedi filmi “Aloha”da da bütün roller beyaz oyunculara verilmişti. Asya Kökenli Amerikalılar Medya Eylem Grubu Başkanı Guy Aoki, filmde tek bir Asya ya da Pasifik kökenli aktörün olmamasını, başkahramanı olan Hawai ve Çinli kökenden gelme kadını Emma Stone’un oynamasını eleştiriyor.

Bu parçanın teması aşağıdakilerden hangisidir?

İnsan yaşamında en unutulmaz dansın evlilik dansı olduğu söylenir. Ne büyük bir yanılgıdır bu! Ne kadın gelinliğin ne de erkek damatlığın içinde rahattır oysa. Üstünde üniformaya dönüşmüş elbiseyle insan nasıl doğal olabilir? Bu dansın müziği de mutlaka “La Cumparsita” dır. Düğünlerin vazgeçilmezi olan bu şarkı, 1917 yılında, Uruguaylı Mathos Rodriguez tarafından bestelenmiştir. Genç besteci şarkının telif haklarını Editör Ricardi’ye satar. Aldığı tüm parayı da bir at yarışında kaybeder. Yani insanların mutluluğa adım atarken yaptıkları dansın müziği, mutsuzluk getirmiştir bestecisine.

Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir?

Bakmakla görmenin bir bakışla gerçekleşen tek bir eylem olduğunu düşünsek de tüm bu edimler birbirinden ne kadar da farklıdır aslında. Bakıp da göremeyenler ne çoktur hayatta. Gördüğünü zanneden yığınların yaşadığı körlük ise ne büyük bir metafordur sonuçta. Kısacası görmeyi anlamak zor iş. Peki ya görmemeyi anlamlandırmak? Karanlıklar içindeki bir hayatı hayal etmek oldukça bunaltıcıdır. Hayatın güç olacağını ama gören gözlerin bize yardım sunacağını düşünürüz. Peki, çevremizde kimsenin görmediği, hiç kimsenin yardım edemediği, gören gözlere göre planlanmış dünyada görmeyenlerin yaşam mücadelesi verdiği ve karışıklığın hâkim olduğu bir dünyayı düşünebiliyor musunuz?

Bu parçada üzerinde durulan aşağıdakilerden hangisidir?

Gribin bir salgın dönemi vardır. Yakın zaman öncesine kadar kimse bu hastalığın neden kış aylarında yayıldığını bilmiyordu. Sorunun cevabı virüsün bulaşma yollarıyla ilgili. Hava sıcaklığı düşer düşmez grip sezonu da başlar. Önce boğazda bir rende yutmuşluk duygusu, ardından ateş, kol ve bacaklarda bir haftadan fazla süren ağrı ve sızı hissedilir. İşte bu griptir. Bu kadar çok insanı etkileyen ve ne zaman vuracağı belli olan bir hastalığın neden soğuk havada yayıldığı konusunda bilim insanlarının pek fikir sahibi olmaması inanılır gibi değil. Fakat son beş yılda bu sorunun cevabı bulundu. Her şey hapşırma sonucu çıkan virüslerin havada varlığını koruması ile açıklanıyor.

Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir?

İnsanın, duygularını özlü ve güzel sözlerle dışa yansıtmak için başvurduğu söz ve yazım sanatı şiirdir. Şiirin ilk ve kaçınılmaz ögesi ise bir duygunun sözlere dökülmüş biçimiyle okunduğu veya duyulduğu anda okuyana veya dinleyene yansıyabilmesidir yani bilmece gibi olmaması… Aktarılmak istenen duyguyu anlatan sözcükler ne derece yeni ve değişik anlamlar yaratıyorsa, bu sözcüklerin yapısında ne denli doğal müzikal ahenk varsa, en basit, en abartısız ve vurgusuz biçimde normal konuşurmuş gibi duyurulduğunda dahi dinleyenin yüreğini ne kadar güçlü titretebiliyorsa o derece gerçek şiirdir.

Bu parçaya göre “gerçek şiir” nasıl olmalıdır?

Sanat, gerçekliğin alelade kopyası değildir; bu gerçekliği aşmak, değiştirmek çabasındadır. Öyle söyleyen yazarlar olayların, insanların ardında sürükleniyor demektir. Oysa yazar; halk yazarı olmak, öncü olmak, halkının yürüdüğü yolun ilerisini bir ışıldak gibi aydınlatmak zorundadır.

Bu parçada yazarlarla ilgili vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?