12+/Mezun Dil ve Anlatım A Test 23

Pablo Neruda, yaşamı boyunca zorbalara karşı ezilenlerin yanında yer aldı. Güçlülerin alçaklıklarını gözler önüne serince dizeleri ürküttü zorbaları. Şiirleri kitleleri cesaretlendirdi, umutsuz insanların yüreğine beklenen güzel günler için umut tohumları ekti. Belki de şairin yükümlülükleri tarihin her döneminde aynıdır. Şiir sosyal yaşamda yerini alınca her zaman diliminde saygı görür. Böyle olunca da Neruda’nın şiirleri nesilden nesile aktarılmaya, dilden dile dolaşmaya devam ediyor.

Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?

Romana kurallar koymak, birtakım eksiklikleri ve yanlışlıkları beraberinde getirir. Üstelik klasik bir roman tanımı, her zaman yeterli ve geçerli bir tanım olmayabilir. Edebiyatta farklı eğilimler yeni roman türleri yaratır ve bu tür romanlar klasik roman tanımı içinde kendilerine bir yer bulamayabilir. Ünlü eleştirmenimiz Cevdet Kudret, “Romanda kişiler olmalı, romanda olay olmalı ve yazar tarafsız olmalı.” şeklinde sıralanabilecek üç kuralına sadık kalmayan eserlerin de roman sayılabileceğini ve bir yazarın bu kuralları hiçe sayarak roman yazabileceğini anlatmaya çalışmıştır nitekim.

Bu parçada romanla ilgili vurgulanmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

Toplumsal sorunlara değinmeyen, Anadolu’yu ve Anadolu insanını anlatmayan romanlar eksiktir. Böyle olunca doğal olarak romanın içeriği ön plana çıkar. Romanın nasıl yazıldığı değil, romanda ne yazıldığı başlıca ölçüttür. Eleştirmenler ve edebiyat dünyasınca “millî roman”, “gerçekçi roman” bağlamında değerlendirilen eserler, başarılarını da bu başlıkları işlemeleriyle kazanırlar.

Bu parçada romanla ilgili asıl anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

1838 yılında, yani Tanzimat ilan edilmeden bir yıl önce İngilizlerle ve daha sonraları diğer Batılı ülkelerle yapılan “ticaret anlaşmaları” ekonomik alanda verilmiş tavizler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu anlaşmalarla Osmanlı ekonomisi yavaş yavaş çökmeye doğru yol almış ve iktisadi bağımsızlığı ortadan kalkmıştır. Öyle ki bir İngiliz tüccar Osmanlı Devleti içinde rahatça ticaret yapabilmekte ve yerli tüccarlardan çok daha fazla haklara sahip bulunmaktadır. İngilizlerin gelişmiş sanayisinin ürünleri yerli mallara göre kaliteli olduğundan kısa zamanda bu ürünlere olan talep artmış ve yerli üretim durma noktasına gelmiştir. “Avrupa malı”nın kaliteli “yerli malı”nın ise kalitesiz olduğu anlayışının o zamandan günümüze kadar geldiğini görmekteyiz. Bu durum Osmanlının emperyalist Avrupa ülkeleri tarafından sömürüldüğünün açık delilidir.

Bu parçada asıl vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Teknoloji bir yandan hayatımızı kolaylaştırırken diğer yandan sağlığımızı olumsuz etkilemektedir. (II) Teknolojik aletlerin sağladığı rahatlık yüzünden birçok insan hareketsiz kalarak kilo almaya başlamıştır. (III) Obezite problemi teknoloji yüzünden her geçen gün artmaktadır. (IV) Ayrıca teknolojik aletlerin yaydığı frekanslar da insan sağlığını tehdit etmektedir. (V) Buna rağmen insanlar bu ürünleri çılgınca tüketmeye devam ediyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi, parçanın ana düşüncesidir?

Şiire sevdalananlar çoğu kez kendilerine bu soruyu sormuşlardır: Şiir nedir ve şair kimdir? Kuşkusuz, gönüllerine hoş gelen tanımlamaları da bulmuşlardır. Onun içindir ki “Şiirin tanımı neredeyse şiir yazanlar kadar çoktur.” savını öne sürmek yanlış olmaz. Ancak burada çoğu kez gözden kaçan önemli bir nokta da var: İyi bir şiir okuyucusu şiiri ve şairi nasıl tanımlar? Şiir, sayfalarda suskunluğa bırakılmış karalamalar olmak yerine, her yazın türünde olduğu gibi beğenilmesi ve okunması amacıyla yazılamaz mı? Bakın yine farkında olmadan şiire bir kılıf bulmaya çalışıyoruz. İyisi mi su akar, yatağını bulur.

Bu parçada asıl vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Söz sanatını ‘salt anlatımdır’ diyerek, onu özünden kopararak ölü sözcükler yığınına dönüştürenleriz. Kulağa hoş gelen, sık bir sözcük örgüsüyle ama özünde hiçbir şey olmayan şiirler, öyküler, romanlar yazılıyor günümüzde. Buna plastik anlatım ya da silikonlu anlatım da diyebiliriz. İçi boşaltılmış sözcüklerle, kulağa hoş gelen ses dizimleriyle kalıcı bir sanat yapılamaz.

Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Zaman zaman hepimiz basit hatalar yaparız. Tarih bunun örnekleriyle doludur. Efsaneye göre Truvalılar, Yunanların devasa bir tahta attan oluşan hediyesini kabul ettiler ve atın içinden Yunan savaşçıları çıktı. Pisa Kulesi’nin de henüz tamamlanmadan eğik olduğu fark edilmişti. Bu hadiseleri kolaylıkla basit hatalar olarak tanımlayabiliriz. Şans kuponlarına paralar yatırıyor, çok hızlı araç kullanıyor ve sosyal medyada daha sonra pişman olacağımız şeyler paylaşıyoruz. Peki, bu eylemlerimizi kötü şansın aksine basitçe hatalar olarak adlandıran algımızı tam olarak şekillendiren nedir? Görünüşte akılsızca eylemler olması mı? Sonuçlarının ciddiyeti mi? Bu hatalara dahil olan insanların sorumlulukları mı? İşte bilim, bize bu soruların cevabını bulmamızda yardımcı oluyor.

Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?