12+/Mezun Türk Edebiyatı Test 22

Dil ve tarih alanında da çalışmaları olan bu Türkçü devlet adamı, Bursa valiliği sırasında bugün kendi adıyla anılan bir tiyatro binası yaptırmış ve burada kendi çevirdiği veya uyarladığı oyunları sahneletmiştir ki özellikle Moliere’den yaptığı Kadınlar Mektebi, Tartüf gibi tercümeleri ve Zor Nikâh, Zoraki Tabip gibi adaptasyonları ile devrin edebiyat çevrelerinde ünlenmiştir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdaki yazar-eser eşleştirmelerinden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

Emsâl-i edebîyyedendir ki Hakikat nâmında bütün âlemyân içinde mahbûb-ı kulûb olmağa lâyık bir kız varmış. Saçları dağınık, bağrı açık gezdiği için delidir demişler, zincire vurmuşlar. Sonra Akıl nâmında bir hekîm çehreyi eski hâlinde bırakmakla beraber dikkat olunmayınca anlaşılmaz bir tarza getirir bir düzgün icâd etmiş adını mesel koymuş, Hakikat’in yüzünü onunla boyamış. Arkasına da âdet denir bir makbûl biçiminde libâslar giydirmiş, yine kızı meydana salıvermiş. O vakit Hakikat herkes indinde makbûl olmağa başlamış. İşte tiyatro, yüzüne mesel düzgünleri sürülmüş, arkasına âdet libâsları giydirilmiş olan Hakikat’in teşahhus etmiş bir misâlidir.

Bu parçada Namık Kemal tiyatronun hangi özelliğini vurgulamaktadır?

I. Hacivat – Merhaba Karagöz’üm, uğurlar olsun!

Karagöz – İftar kokuları burnuna dolsun!

Hacivat – Hah hah hah! Eksik olma, beni yine güldürdün! Aman!

Karagöz – Ne oldu Hacı Cavcav, kel kafanı bit mi ısırdı?

Hacivat – Değil efendim! Sen göbeklenmişsin.

Karagöz – Pataklarım.

II. İskender – Makber makber cihan açılmış! Gülşenlere yıldırım saçılmış! Leşker leşler serilmiş emvât! Efrâd-ı beşer vuhûşa akvât! Aristo

– Hırsındır eden bu hâli îcâb! İskender

– Ateşler içinde şehr-i Pencab, Güya ediyor semaya rıhlet. Aristo

– Mahvolmuş onunla bir de millet! İskender

– Ey nefs-i harîs, aceb ne buldun?

Aristo – Ey şah-ı cihan, muzaffer oldun!

İskender – Eyvah! Eyvah!

Aristo – Boş nedamet!

Bu metin parçaları ile ilgili karşılaştırmada aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

I. Tanzimat dönemi tiyatrosunda eserlerin birçoğu sahnelenmek için değil okunmak için kaleme alınmıştır.

II. İşlenen konular vatan savunması, cariyelik, eğitim, evlilik, batıl inançlar gibi daha çok sosyal içeriklidir.

III. İlk örneklerde birçok çeviri ve uyarlama örneği vardır.

IV. Tiyatro metinleri klasisizm etkisiyle manzum formda yazılmışlardır.

V. Türk tiyatrosunda önemli bir yer işgal eden Gedikpaşa Tiyatrosu, 1868 yılından itibaren Türkçe oyunlar sahnelemeye başlar.

Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

İçli Kız – (Kendi kendine) Bu halayık kısmına da ne kadar acırım. Bak mesela şu bîçare. Genç, güzel, mahcup, terbiyeli, ancak tahsili eksik… Üç sene evvel İstanbul’a gelmiş, tamam on sekiz yaşında iken memleketinden ayrılmış. Kim bilir zavallının orada bir sevdiği, bir nişanlısı mı var nedir ki, iki lakırdıda bir bana gelinlikten bahsediyor. Kim bilir, bîçare anasının yanında ne kadar rahatla, ne kadar ümit ile ömür sürmüştür? Buraya gelmiş, eziyet görür, cefa görür, dayak yer, hakaret görür. Sahipleri kendi kulu imiş gibi kullanır. Acaba ben idareme karışır bir adam olsaydım, halayık kullanabilir miydim? Zannetmem. İnsafım beni men ederdi. Bak bîçarenin indinde gelinlik ne büyük saadet imiş. Demek olur ki beni söylete￾cek de mütelezziz olacak. Ne saadet ki zavallı kıza kocadıktan sonra müyesser olacak. …

İçli Kız – Ben sana nereye gittiklerini sormuyorum a kardeş, daha gelmediler mi dedim?

Perengiz – Küçük hanımcığım!

İçli Kız – Ne var?

Perengiz – Küçük hanımcığım! Bana kardeşim demeyiniz. Hanımefendi darılıyor.

İçli Kız – Benim indimde herkes kardeştir. Ayrı gayrı yoktur. Sen nasılsan ben de öyleyim.

Bu metin parçası ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıdakilerden hangisinin Tanzimat tiyatrosunun gelişimine katkı sağladığı söylenemez?

Tanzimat döneminin yazar ve tiyatrocularından —- yazılarını genellikle Diyojen adlı dergide yayımlamış, Tanzimat Dönemi’ni, te’life çok yakın tiyatro uyarlamalarıyla hareketlendirmiştir. Mizahi tarzda kaleme aldığı Çıngırak, Geveze Berber, Kokona Yatıyor, Ayyar Hamza gibi eserleriyle tanınmıştır.

Bu parçada tanıtılan Tanzimat Dönemi sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

Tanzimat’la beraber edebiyatımıza giren türlerden biri olan Batılı anlamda tiyatro ile ilgili aşağıdaki ilkler eşleştirmelerinin hangisi yanlıştır?

Firdevsi’nin “Şehname”sinden faydalanılarak kaleme alınan bu tiyatro eserinde iç içe geçmiş alt olaylarla örülü bir kurgu söz konusudur. Bir yanda Dahhak’ın zalimliği hikâye edilirken başka bir pencereden Dehhak’ın kızı Hubçehr ve Perviz (Feridun) arasında cereyan eden muaşaka anlatılmaktadır. Oyuna üçüncü perdede dâhil olan başkahraman demirci —- ise oğullarının elinden alınması sebebiyle Dahhak’ın zulmü ile mücadaleye girişen bir isyancıdır ki mücadelenin sonunda galip gelen taraf olacaktır. Dahhak’tan sonra tahta çıkan Cemşid soyuna mensup Feridun onun çekicini iktidarının simgesi olarak belirleyecek ve oyun “Yaşasın hak, yaşasın adalet, yok olsun zalimin zulmü!” nidalarıyla sona erecektir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki isimlerden hangisi gelmelidir?