12+/Mezun Türk Edebiyatı Test 17

Yunus okur diller ile
Ol kumru bülbüller ile
Hakkı seven kullar ile
Çağırayım Mevlâm seni
Bu şiir parçası ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıdakilerden hangisi tekke edebiyatının genel özelliklerinden biri değildir?

Biz erenler gerçeğiyiz
Has bahçenin çiçeğiyiz
Hacı Bektaş köçeğiyiz
Edep erkan yol bizdedir
Bu şiir parçasıyla ilgili aşağıdaki verilen yargılardan hangisi yanlıştır?

Aşağıdakilerden hangisi dinî-tasavvufi halk şiiri geleneği çevresinde eser veren sanatçılardan biri değildir?

XIII. asırda Orta Anadolu çevresinde yaşamış mutasavvıf bir şairdir. Tasavvuf eğitimi için önce Hacı Bektaş-ı Velî’ye gittiği, ardından onun yönlendirmesiyle Tapduk Emre’nin müridi olduğu bildirilmektedir. Şiirlerinin özünü derin bir insan sevgisi,samimi bir Allah aşkı ve tasavvuf oluşturur. Dili son derece sadedir. Hem aruzla hem de heceyle şiirler yazmıştır. İlahi türünün en büyük ustasıdır. Tüm insanları ayrım gözetmeksizin kucaklayan bir bakış açısına sahiptir.

Bu parçada tanıtılan mutasavvıf şair aşağıdakilerden hangisidir?

Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dünü günü
Bana seni gerek seni
Aşkın, âşıklar öldürür.
Aşk denizine daldırır
Tecelli ile doldurur
Bana seni gerek seni
Bu şiir parçası için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Niçeler bu dünyede günâhını yuyamaz
‘Ömri geçer yok yire iy dirîga tuyamaz
Bir niçe kişilerün gaflet gözün baglamış
Hak yolına dirisen bir yufkaya kıyamaz …
Var imdi miskîn Yûnus ‘uryân olup gir yola
Yüz çokallu gelürse yalıncagı soyamaz
Aşağıdakilerden hangisinde bu şiir parçasının özellik  yelpazesi doğru verilmiştir?

Aşağıdakilerden hangisinde sanatçı, kendisine ait olmayan bir yapıtla birlikte verilmiştir?

17. yüzyılda yetişmiştir. Asıl adı Mehmet’tir. Babası bir Nakşibendi dervişi olan Soğancızade Ali Çelebi’dir. Şeyh Mehmed Efendi’nin dergâhında iken Uşak’a gelen Ümmi Sinan’a bağlanmış ve onunla birlikte Elmalı’ya giderek bu￾rada geçen dokuz senede seyr ü sülukunu tamamlamıştır. Otuzu aşkın eseri bulunan bu mutasavvıf şairin Tuhfetü’l-Uşşak, Mecmua ve Şerh-i Nutk-ı Yunus Emre adlı çalışmaları, Divan’ı dışındaki Türkçe eserlerinden birkaçıdır.

Bu parçada tanıtılan tekke edebiyatı şairi aşağıdakilerden hangisidir?

Noldu bu gönlüm noldu bu gönlüm
Derd ü gam ile doldu bu gönlüm
Yandı bu gönlüm yandı bu gönlüm
Yanmada derman buldu bu gönlüm
Yan ey gönül yan yan ey gönül yan
Yanmadan oldu derdine derman
Pervane gibi pervane gibi
Şem’ine aşkın yandı bu gönlüm
(pervane: geceleri ışık çevresinde dönen küçük kelebek, şem: mum)
Bu şiir parçası ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

I. Dinî-tasavvufi Türk edebiyatında sanat yapmaktan çok dikkat çekmek, haberdar etmek, yönlendirmek ön planda tutulduğu için ölçü ve kafiye konusunda diğer halk edebiyatı alanlarına nazaran daha serbest hareket edilmiş, bu nedenle ölçü ve uyaklarda türlü aksaklıklar görülmüştür.
II. Dinî-tasavvufi Türk edebiyatı nazım türlerinden ilahi, farklı tarikatlarda nefes, satranç, divani, vezn-i aher gibi isimler almıştır.
III. Dinî-tasavvufi Türk edebiyatında mecazi ve sembolik anlatıma çokça başvurulmuştur. Örneğin şarap ile ilahi aşk, saki ile şeyh, meyhane ile tekke, sevgili ile Allah kastedilebilir.
IV. Mutasavvıfların belli tasavvufi mertebelerin esrarını anlattığı, alegorilerle örülü olan şathiyeler ilk bakışta manasız gibi görünen ancak tasavvuf felsefesine hâkim bir gözle ve derinlemesine bakıldığında gerçek iletisi anlaşılan bir şiir türüdür.
V. Dinî-tasavvufi Türk edebiyatı kullanılan vezin, nazım şekilleri, dil özellikleri ve içerikleri itibarıyla halk edebiyatı ve Destan Dönemi Türk edebiyatının kesişim noktalarından biridir.
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?

XV. yüzyılda yaşamış önde gelen Halveti şeyhlerinden biri olan —- mutasavvıf bir şairdir. Kaynaklar ilmî ve tasavvufi yönden bilinen bir aile içinde yetiştiği ve iyi bir medrese tahsili gördüğünü, Halvetiyye tarikatı pirlerinden Seyyid Yahya-yı Şirvani’ye bağlanıp seyr ü sülukunu tamamlayınca Anadolu’da irşadla görevlendirildiğini bildirmektedir. Eski Anadolu Türkçesi ve Azeri Türkçesi özelliklerinin bir arada bulunduğu şiirlerinde açık, nükteli, didaktik ve samimi bir üslup hâkimdir. Divanı dışında Çobanname, Miskinlikname, Neyname ve Kalemname adlı mesnevileri de kaleme almıştır.

Bu parçadaki boşluğa getirilmesi gereken mutasavvıf şair aşağıdakilerden hangisidir?