11. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Test 15

Hz. Ali ve Muaviye bin Ebu Süfyan arasında meydana gelen Sıffin Savaşı’nda Kur’an’ın hakemliğine başvurarak halifelik meselesinin çözümü konusunda anlaşılmıştı. Buna göre iki tarafı temsil etmek üzere seçilecek iki hakem hatifelik meselesini Kur’an’ın hükmüne uygun olarak çözecekti. İki taraf bunun için ilkin Kur’an’a bakacakları, eğer Kur’an’da bir hüküm bulamazlarsa sünnete başvurarak halifenin kim olacağına karar verecekleri yönünde anlaşmışlardı. Ancak Hz. Ali taraftarlarından yaklaşık on iki bin kişilik bir grup “La hükme illallah” (Hüküm yalnızca Allah’a aittir.) diyerek ayrılmışlardır.

İslam düşünce tarihinde ayrılan bu gruba verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

“Halife’nin (devlet yöneticisi) masum (günahlardan korunmuş) ve en üstün kişi” olması gerektiğini savunan siyasi-itikadi ekol aşağıdakilerden hangisidir?

Hz. Ali ile Hz. Aişe arasında meydana gelen Basra savaşı ile Hz. Ali ve Muaviye bin Ebu Süfyan arasında meydana gelen Sıffin Savaşı’nda ölen ve öldürülen Müslümanların dünya ve ahiretteki durumlarının ne olacağıyla ilgili tartışmalar da bir takım itikadi yorumların doğmasına zemin hazırlamıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu yorumlardan biri değildir?

İslam tarihinde gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisinin Müslümanların dini yorumlarındaki farklılığa etki ettiği savunulamaz?

İslam düşüncesinde yorum farklılıklarının sebeplerinden biri de dini metinlerdeki bazı ifadelerdir.
Buna göre Ku’an’da geçen;
I. “Allah’ın eli”
II. “Allah’ın yüzü”
III. “Allah’ın kudreti”
gibi ifadelerden hangisi bunlardan biri değildir?

İslam düşüncesinde mezhepler siyasi-itikadi ve ameli-fıkhi olmak üzere ikiye ayrılır. Bu ayrıma sebep olan durum ise bu mezheplerin görüş belirttiği konulardır. Bu bağlamda İslam dininin inanç alanıyla ilgili konularında farklı görüş ve düşünceler ileri süren belli başlı mezhepler oluşmuştur.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi siyasi-itikadi mezheplerden biri değildir?

• Halife olmak için Kureyş’li olmanın şart olmadığını, ilim ve cesaret sahibi her Müslümanın halife olabileceği görüşünü savunmuşlardır.
• İman ve ameli birbirinden ayrılmaz bir bütün kabul ettikleri için büyük günah işleyen bir kimsenin İslam dairesi dışına çıktığını söylemişlerdir.

Bu görüşler aşağıdaki siyasi-itikadi yorum biçimlerinden hangisine aittir?

Hz. Peygamberin vefatından sonra İslam toplumunun dini ve siyasi liderliği görevi anlamında kullanılan imamet, siyasi ve hukuki bir terim olarak Hz. Peygamberden sonra İslam toplumunun idaresini en yüksek seviyede üstlenen kişinin görev ve makamını ifade eder. Hz. Peygamberden sonra işte bu görevin Hz. Ali’nin hakkı olduğunun ayet ve hadislerle sabit olduğunu ileri süren siyasi-itikadi ekol bu konuyu dinin temel ilkesi olarak görmüştür.

Bu parçada sözü edilen siyasi-itikadi ekol aşağıdakilerden hangisidir?

Dini konularda akla önem vermekle nakille akıl arasında kendine has bir denge kurmayı başarmıştır. Bu ekolün öncüsü, İmam-ı Azam Ebu Hanife’nin anlayışı doğrultusunda gelişen yorum biçimini sistemleştirerek bu düşünceye itikadi alanda yeni bir boyut kazandırmıştır. Bazı görüşleri şu şekildedir: Bu ekole göre iman, dil ile ikrar ve kalp ile tasdikten ibarettir. Amel imana dâhil edilemez. Çünkü yüce Allah, Kur’an’ın birçok ayetinde iman ve amele ayrı ayrı değinmiştir.

Bu parçada sözü edilen siyasi-itikadi mezhebe verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

Emeviler, kendi iktidarlarının temellerini güçlendirmek ve toplumdaki kendilerine muhalif hareketlerin direncini kırmak için yapılan her şeyin Allah’ın iradesi ile olduğunu ileri sürmüşlerdir. Bu anlamda iktidara gelmelerinin ilahi irade sonucu olduğunu, toplumdaki buhranların ve yönetimdeki olumsuzlukların kendileriyle bir ilgisinin olmadığını ve her şeyin Allah’ın takdiriyle olduğunu ileri sürmüşlerdir. İşte Emevi iktidarının bu olumsuz yaklaşımları ve insan iradesini yok saymalarına dolayısyla sorumluluğu üzerlerinden atmalarına karşılık bir grup bunun Allah’ın adaletine sığmayacağını vurgulayarak bu konudaki görüşlerini şu şekilde ortaya koymuşlardır: Allah, çirkin ve kötü olan şeyleri yaratmaz. İnsan özgür ve sorumlu bir varlıktır, kendi fiillerinin yaratıcısıdır. Eğer insan fiillerinin yaratıcısı Allah olsaydı, adaleti gereği insanı cezalandırmazdı. İnsanın yaptıklarından sorumlu tutulması için tam bir irade ve eylem hürriyetine sahip olması gerekir. Dolayısıyla insanın özgür bir iradesi vardır ve Allah bu iradeye müdahale etmez. Çünkü insanın iradesine müdahale onun ilahi adaletiyle bağdaşmaz.

Bu parçada sözü edilen adalet fikrini bu şekilde ortaya koyan siyasi-itikadi ekol aşağıdakilerden hangisidir?

• Allah ahiret gününde müminler tarafından görülebilecektir.
• Kendilerine dini tebliğ ulaşmayan kimseler, akıllarıyla Allah’ı bulmak ve iman etmekle yükümlü değildir.
• Ahiret hayatıyla ilgili konular ancak nassla bilinir ve akıl ise bunların imkân dâhilinde olduğunu kabul eder.
• İyi ve kötü, güzel ve çirkin akıl ile değil vahiyle bilinebilir. Bir şey Allah emrettiği için güzel, yasakladığı için çirkindir.
Temel görüşlerinden bazıları verilen bu itikadi ekol aşağıdakilerden hangisidir?