11.Sınıf Dil ve Anlatım Test 14

Bir yazarın özgürce seçtiği herhangi bir konu üzerinde kesin yargılara varmadan, kişisel düşüncelerini serbest- çe anlattığı yazılardır. Kendisinden önce benzeri yazılar yazılmış olmakla birlikte 16. yüzyılda bu kavramı, ilk kez kullanan Fransız yazarı Montaigne’dir.

Bu parçada aşağıdaki öğretici metin türlerinden hangisiyle ilgili bilgi verilmiştir?

I. Okuyucuyu düşünmeye yöneltmek

II. Hayatın gerçeklerini ortaya koymak

III. Kültür alanındaki değişme ve gelişmeleri fark ettirmek

IV. Birey-toplum ilişkisini dile getirmek

V. Somut kavramları nesnel bir bakışla ifade etmek

Yukarıdakilerin hangisi bir denemecinin amaçları arasında gösterilemez?

Minik bir göçmen kuşun çığlığında yakaladım sabahı. Ne gece ne sabahtı zaman. Sonsuzluğun gri örtüsünü yırtmak üzereydi güneşin ilk ışıkları. Öylesine bir günü kucaklamak üzereyken aydınlık, evrenin sonsuzluğunda bir nokta gibiydim. Başımı pencereye çevirince göz göze geldik denizle ve denizin eşsiz mavisi ile. Henüz uyanmamıştı martılar, gemiler, balıkçı tekneleri, kayıklar. Her şey, her yer uykudaydı.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Gökyüzünün rengi, denizin mavisi, ağaçların yaprakları, kaldırımın taşları soğuktu. Aceleci adımlar yürümüyordu sahilde. Güneş, sonunda çekmişti perdelerini tüm pencerelerinin. Ama ilk ışıklar, silememişti camlardaki buğuyu. İçimdeki sıcaklığa rağmen üşüdüm sokağın ayazında. Yüreğimin derinliklerinde bir telin ince ince sızısını duydum. Ve gezinirken düşüncelerimde, bir şairin dizelerine rastladım.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Gülmenin insana verilen en önemli yeteneklerden biri olduğunu söyleyebiliriz. Unutmayalım ki insanların hayvanlardan bir farkı konuşmaksa öteki farkı da gülmektir. Siz hiç ömrünüzde gülen, kahkahalar savuran bir hayvan gördünüz mü? Zavallılar, kim bilir ne kadar gülmek istiyorlardır! Hatta insanların öyle bazı tuhaflıkları var ki onların karşısında herhâlde kahkahalarla gülmek için can atıyorlardır.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

I. Kişinin gündelik yaşamından kesitler sunma

II. Topluma mal olmuş kişilerin yaşamlarını anlatma

III. Yaşananları üzerinden belli bir zaman geçtikten sonra anlatma

IV. Uzaklardaki dostlarına özlemini, isteğini dile getirme

Aşağıdaki terimlerden hangisi yukarıdaki açıklamalardan herhangi biriyle eşleştirilemez?

• Bize Göre

• Bu Ülke

• Beş Şehir

• Yurttan Yazılar

• Karalama Defteri

Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin eseri yukarıda verilmemiştir?

Yukarıdaki boşluklara aşağıdakilerden hangisi tür – sanatçı – eser sırasıyla getirilmelidir?

Aşağıda deneme ve diğer öğretici metin türleriyle ilgili yapılan karşılaştırmaların hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır?

Tartışma ile neye varılabilir? Biri doğuya gider, biri batıya; yolda rastladıkları ayrıntılara saplanır ve konudan ayrılırlar. Bir saat cenkleştikten sonra, neyi aradıklarını bilemez olurlar. Kimi konunun üstüne çıkmış, kimi altına inmiş, kimi de kenarında kalmıştır. Kimi bir kelimeye, bir benzerliğe takılır; kimi söylenene kulak bile vermeden bir şeyi tutturur ve yalnız kendi söylediklerini dinler. Başka biri de kendine güvenmediği için her şeyden kaçınır, hiç- bir fikri kabul etmez.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

İnsanın okuduğu şey benliğine işler. Hatta insan; zekasına ket vuran her türlü engeli, iyi seçilmiş eserler okumakla ortadan kaldırabilir. Tıpkı vücudun tutulduğu hastalıkların münasip idmanlarla iyi edilebildiği gibi. Mesela top oyunu vücutta hasıl olan taşlarla böbrek hastalarına, ok atmak akciğerle göğüse, ağır yürüyüşler mideye, ata binmek baş ağrılarına iyi gelir vs. Bu sebeple bir kimsenin zihni dağınıksa matematikle meşgul olsun; çünkü bir davayı ispat ederken biraz dalıverse davaya ta baştan başlaması lazım gelir. Eğer zekası farkları görüp ayırmaktan acizse istatistikleri tetkik etsin. Çünkü onlar; kılı kırk yararlar.

Bu denemenin yazarıyla ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?