10. Sınıf Türk Edebiyatı Test 12

Ey meh benimle dostlarım düşmen eyledin

Düşmen hem eylemez bu işi kim sen eyledin

Bu beyitte kullanılan edebî sanatlar aşağıdakilerden hangileridir?

Edirne şehrimi bu ya gülşen-i mevâ mıdır

Anda kasr-ı pâdişâhî cennet-i âlâ mıdır

Beyt-i mamûr-ı felek mi ol fezâda ol sarây

Yâ zemini cennet olmış Kabe-i ulyâ mıdır

(Bu Edirne şehri midir yoksa sığınılacak gül bahçesi midir? Buradaki padişahın köşkü cennet-i âlâ mıdır? Bu uçsuz bucaksız Edirne Ovası’nda padişahın sarayı gökyüzündeki beyt-i mamûr mu yoksa zemini cennete benzeyen yüce Kabe midir?)

Nefi’ye ait bu beyitlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Divan şiiriyle Destan Dönemi şiiri karşılaştırmasında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Benim gibi senâ-hânın sen olsan n’ola memdûhu

Ki zâtın gibi tab’ım dahi bî-mânend ü hemtâdır

(senâ-hân: övücü, memdûh: övülen, tab’: kişilik, bî-mâ- nend ü hemtâ: eşsiz)

Bu dizeler aşağıdaki nazım türlerinin hangisinden alınmıştır?

Türk-İslam edebiyatının işlediği belli başlı konulardan biri de dindir. Türklerin İslam’ı kabul etmelerinden sonra yazılan eserlerin hemen hepsi önce Allah’ın birliğini ve ululuğunu anlatan, O’na yalvarma ve duayı ifade eden, Hz. Peygamber’i öven parçalar ve manzumeler bulundurmaktadır. Eserlere bu şekilde başlamak o dönemin herkesçe uygulanan bir edebî geleneğidir.

Aşağıdaki beyitlerden hangisi bu parçada ifade edilen şiir içeriğine sahip değildir?

Geçüp gitmekte ömrüm derd ü mihnet gibi şeylerle

Müşerref olmadı kasr-ı emel ferhunde-peylerle

Figan u nâleler etmekde her dem bağrı yanıklar

Bu bezm-i mihnete revnâk verilmiş sanki neylerle

Bu şiir parçası ahenk, dil ve anlatım özellikleri itibarıyla aşağıdaki şiir geleneklerinden hangisi içinde yer alabilir?

Divan edebiyatı ürünleri konuları, kafiye düzenleri ve mısra sayıları gibi değişkenler bakımından farklılık gösterdiği gibi nazım birimi bakımından da iki alt gruba ayrılır: Beyitlerden oluşanlar ve bentlerden oluşanlar.

Aşağıdakilerden hangisinde divan edebiyatında dört dizelik bentlerden oluşabilen nazım biçimleri bir arada verilmiştir?

Aşağıdaki dizelerden hangisi mesnevi ya da rubai nazım şekillerinin birinden alınmış olamaz?

Haddeden geçmiş nezâket yâl ü bâl olmış sana

Mey süzülmüş şîşeden ruhsâr-ı âl olmuş sana

(Nezaket imbikten geçmiş sana boy pos olmuş. Şarap da şişeden süzülmüş sana kırmızı bir yanak olmuş.)

Bûy-ı gül taktîr olunmuş nâzın işlenmiş ucu

Biri olmuş hoy birisi dest-mâl olmuş sana bûy

(Gülün kokusu damıtılmış, nazın ucu işlenmiş; biri sana ter diğeri de mendil olmuş.)

Bu dizelerin dil ve anlatım özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Geh nâz u geh kirişme vü geh işvedür işün

Cânın sevenler olmasa yeğ âşinâ sana

Bin cân olaydı kâş men-i dil-şikestede

Tâ her biriyle birkez olaydım fidâ sana

(İşin bazen naz bazen kaş ve gözle cilve bazen de işvedir. Canını sevenler seni hiç tanımasa daha iyi olur. Keşke şu gönlü kırık bende bin can olsaydı da her biriyle birer kez sana feda olaydım.)

Bu şiir parçasının teması aşağıdakilerden hangisidir?

Muhammes nazım şekli ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?