10. Sınıf Dil ve Anlatım Test 9

“Hayat herkes için acı çünkü dileklerine sahip olmuş nice insan gördüm, onlar da mesut değil.” diyen Balzac mutsuz bir çocukluk geçirdi. Hukuk öğrenimini yarıda bırakıp başarısız pek çok iş denemesinin ardından edebiyata yönelip 20 yıllık edebiyat hayatında 100ʼe yakın roman ve öykü kaleme aldı.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır?

Edebiyatımızda “tür adlandırması” meselesinde kafa karışıklığına sebep olanların başında gelir fantastik. Gerçi sadece bizim edebiyatımız için değil diğer ülkelerin edebiyatında da benzer durumlar cereyan ediyor çoğu zaman. Tanım yapılırken de örnekler sıralanırken de yaşanır bu. Sözgelimi kimileri ejderha veya hayalî bir dünya arar; kimileri cin-peri, hayalet-gulyabani kâfidir, der. Kimileri ise on yıl öncesine kadar fantastik olanı edebiyattan bile saymaz, çocukken okudukları bir eserin aslında fantastik olduğu konusunda onları ikna etmek hayli zordur.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

Aşağıdakilerden hangisi anlatım türlerinden biri değildir?

Karagöz ve orta oyununda binlerce yıllık yolu katedip bize ulaşan onca ulusun ve insanın ürettiği güzelliklerin nefis bir birleşimini görüyoruz. Bu çarpıcı oluşum nasıl olur da oyunlarda dikkate alınmaz? Nasıl olur da bu yönün farkına varılamaz? Alman Profesör Carl Ebert diyor ki ‟Sizin Karagöz ve orta oyunu gibi ulusal hazineleriniz var. Bunlara dayanarak ulusal tiyatronuzu kurabilirsiniz.”

Bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangileri kullanılmıştır?

Ahmet Mithat, kaleme aldığı hikâye ve romanlarla Türk edebiyatına büyük katkılar sağlamıştır. Ancak, böyle bir hizmetle yetinmemiş ve roman sanatı üzerine teorik bilgiler ihtiva eden çalışmalar da yapmıştır. Ayrıca yazdığı kimi romanların bazen ön sözünde bazen de akışı içerisinde okuyucularına roman sanatı hakkındaki düşüncelerini nakletmiştir.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır?

Aşağıdakilerden hangisi, bir metinde kullanılacak anlatım türünün belirlenmesinde etkili değildir?

Yaşam, sözlerin dillendirilmesiyle başlar ve yine öylece biter. Biyolojik ve metafizik yapısının sürekliliği için insana gerekenlerin bir adım ötesinde konuşmak eylemi vardır. Soluyan, bedeni için gerekli besinleri alan ve diğer yaşamsal gerekleri karşılayan insan, bundan hemen sonra konuşmaya gerek duyar. Çünkü konuşmak, yaşam sürecinin omurgasını oluşturan iletişim gereksiniminin asal eylemidir.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?

Avrupaʼda eskiden yüksek kültürlü aile çevrelerinde gençler, kendi aralarında tiyatro eserleri sahnelermiş. Hatta oynadıkları piyesleri kendileri yazarmış. Büyük Alman şairi ve tiyatro yazarı Goethe de gençlik yıllarında kendisinin oynadığı bu “ev içi tiyatroları” ile ilgili bizi bilgilendirir. Bu arada eskiden bizde de paşa çocuklarının konaklarda Karagöz oyunu oynattıklarından bahsedilir.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Kim ne derse desin 20ʼnci yüzyılın en önemli şahsiyeti Sigmund Freudʼdur. Çünkü ondan sonra bütün felsefeciler, tarihçiler, eleştirmenler, sanatçılar, bilim insanları her şeyi ya onun sözlerinden hareketle ya onun bir devamı ya da ona karşı bir anlayışla değerlendirdi.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi kullanılmıştır?

Bir gün başımdan kavak yelleri esti. Nasip kısmet deyip düştüm yollara. Az gittim, uz gittim; inişlerde ter dökerek yokuşlarda tırnak sökerek dere tepe düz gittim, üç köy çıktı uğruma. İkisi viran miran, birinin aslı var astarı yok. Aslı astarı olmayan köyde üç kuyu kazdım, üç kuruş kazandım. İkisi silik milik birinin de yazısı var, turası yok. Turasızı aldım, çarşıya daldım.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi kullanılmıştır?

“Neyle gidilir buradan Yokuşluʼya? Ne ile? Ha…? Eskiden buradan geçen otobüsler Yokuşluʼya da uğrarlardı. Şimdi uzağından geçiyorlarmış. Yolcuları kavşakta bırakıyorlarmış, kasabaya yaklaşmamak için… Korkularından. Dağ kaymış üstüne kasabanın.”

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Veysel der kafanı nafile yorma

Dünya fani değil çöküp oturma

Adım at ileri avara durma

Yoldaş ol refaha kavuşanlara

Bu dörtlükte aşağıdaki anlatım türlerinden hangisinin olduğu söylenebilir?